- Door: Atze Jan de Vries
Over een paar jaar op land geen nieuwe windparken meer? Een definitief antwoord is er niet, maar de ontwikkeling stokt wel.
Rijk en provincies sloten begin 2013 een deal. Ze zullen er samen voor zorgen dat er in het jaar 2020 voor 6000 megawatt aan windenergievermogen zal zijn op land. Nadien zijn geen nieuwe afspraken meer gemaakt. De Nationale Energieverkenning 2017 (NEV), afgelopen donderdag gepubliceerd, zegt het zo: ,,Voor de langere termijn zijn geen specifieke ambities vastgelegd’’ en ,,voor provinciale overheden bestaan aangaande windenergie na 2020 geen inspanningsverplichtingen’’.
Weerstand
De moeizame geschiedenis van wind op land zal daar zeker een rol bij hebben gespeeld. Bij de voorbereiding van grote windparken stuitten initiatiefnemers en overheden op massieve tegenstand uit de omgeving. Van draagvlak, waarnaar de overheid op papier wel streeft, is meestal maar heel beperkt sprake.
Logisch ook, want vooral omwonenden zitten niet te wachten op joekels van molens in hun zichtveld. Vaak ook vrezen ze waardedaling van hun woningen.
Die weerstand is een van de redenen dat het met de doelstelling uit 2013 ook minder hard gaat dan het ministerie van Economische Zaken hoopt. ,,Beperkt maatschappelijk draagvlak zorgt voor vertraagde groei op korte termijn en voor een naar beneden bijgestelde verwachting op langere termijn’’, stelt de NEV. Geen 6000 megawatt in 2020 maar slechts 4750 is de laatste verwachting.
Andere factoren
Minstens twee andere factoren spelen een rol. Zo is de realisatie van wind op zee in een ongedacht snel tempo goedkoper geworden, althans voor de schatkist. Voor de nieuwste initiatieven is zelfs geen rijkssubsidie meer nodig, terwijl bijvoorbeeld voor Windpark Fryslân in het IJsselmeer de subsidie over een reeks van jaren kan oplopen tot zo’n 1,5 miljard euro.
De complexiteit is een tweede factor. De besluitvorming is ontzettend ingewikkeld omdat met heel veel onderwerpen rekening moet worden gehouden: natuur, radar, risicozones bij bedrijventerreinen, archeologie, veiligheid en noem maar op.
Hoge ambities
Maar de NEV zegt niets definitiefs over nieuwe windparken op land. Nederland wil toe naar 100 procent duurzaam opgewekte energie. Het regeerakkoord staat bol van de ambities, waarvan de exacte uitwerking nog niet bekend is. Het zou in die context zomaar kunnen dat er toch weer meer molens nodig zijn in provincies als Friesland.