Leeuwarder Courant, 17 december 2012, pag. 20.
Drukke akkerbouwer nu windboer
Een flinke portie windmolens is voor Friesland een ‘must’, vindt Wim Kroon
uit Midlum. Het provinciebestuur frustreert dit volgens hem.
ATZE JAN DE VRIES
Als eigenaar van viermolens
met elk een vermogen van
875 kilowatuur is Wim
Kroon een ervaringsdeskundige. Je moet, zegt de Midlumer,
tegen de stroom in roeien om turbines geplaatst te krijgen: weerstand
in de omgeving overwinnen en lastige procedurele hordes nemen. Daar
heeft ook het provinciebestuur nu
mee te maken.
De wereld heeft windenergie nodig om de afhankelijkheid van fossiele brandstoffen te verminderen
en niet aangewezen te raken op
kerncentrales. Energie uit wind is
volgens Kroon uit kostenoverwegingen op dit moment het aantrekkelijkste alternatief, meer dan zonneenergie en blue-energy.
,,Ik ha it útrekkene: as ik 5 hektare
fanmynlânfol lismei sinnepanelen,
ha’k noch net de opbringst fan ien
fanmynmûnen’’, zegt hij. Echtgenote Alie Kroon: ,,Friesland zal wel aan
de windenergie móeten.’’
Kroon was akkerbouwer, met 37
hectare grond rondom zijn boerderij. Dat betekende hard werken, lange dagen en onzekere opbrengsten.
De akkerbouw heeft hij op een aangenaam laag pitje gezet, hij leeft nu
vande wind. Op windenergie zit subsidie, maar in conventionele energie
zit net zo goed publiek geld, zegt
Kroon. Helemaal nu er door plaatsing van nieuwe kolencentrales
overcapaciteit aan opwekkingsvermogen is neergezet.
Vier jaar terug plaatste hij zijn vier
molens aan de zuidkant van de A32.
Kosten: €1,2 miljoen per stuk. Subsidie: 7,7 eurocent per kilowattuur, zes
jaar lang. Stroomproductie: 2,5 miljoen kilowattuur per molen. Opbrengst: 5 eurocent per kilowattuur,
opgeteld €500.000 per jaar. Daar
moet nog een sloot kosten vanaf.
,,Het zijnonze knechtenenzewerken 24 uur per dag’’, zegt zij. Hij: ,,Se
binne noait siik of swanger en nimme gjin atv.’’ Een collega-boer zette
er nog twee molens naast.
Omwonenden kunnen er last van
hebben, erkennen de Kroons. ,,Dat
kompenseare wy.’’ De genoegdoening bestaat uit een jaarlijks fonds
van €10.000 voor het dorp Midlum,
te verdelen door het bestuur van de
door Kroon opgerichte stichting De
Riedpolder. Daarnaast geven de
Kroons hun medestraatbewoners
elk jaar een vaste vergoeding.
Dat zou de provincie ook moeten
doen: ,,Kompinsear de minsken.
Praat earst mei de bewenners, foardat dy mûnen pleatst wurde.’’
De provincie, die in het IJsselmeer
bij Makkum, tussen Harlingen en
Zurich en langs deA7 bij Heerenveen
ruimte schept voor een totaal windvermogen van 525 megawatt, verdenkt hij ervan de plaatsing vanmolens eigenlijk te frustreren.
Buiten de drie zones ,,sit Fryslân al
op slot’’, de A7 bij Heerenveen is ,,net
geskikt omdat it dêr folle minder
waait as hjir by de kust’’, en het gebied tussen Makkum en Harlingen
kan lang niet zoveel molens aan als
wel wordt gedacht, redeneert hij.
Spreid de molens over het windrijke
deel van Friesland, is zijn advies.
Dorp profiteert van molens
Het Harlinger GroenLinks-raadslid
Janny Travaille is secretaris van de
stichting De Riedpolder, die van
windboer Wim Kroon sinds 2009
jaarlijks €10.000 krijgt voor Midlum. De stichting opereert onafhankelijk van Kroon en staat los
van zijn particuliere windbelangen.
Het dorp vaart er wel bij. ,,Moai
dat sa’n mooglikheid bestiet’’,
zegt ze. ,,Sa kinst wat foar in doarp
dwaan.’’
Verenigingen en instellingen in
het dorp weten het bestuur van de
stichting goed te vinden. Er zijn al
heel wat uitkeringen toegekend.
,,Wy ha sa no en dan oerlis mei
Doarsbelang. Mar ferienings kinne ek sels mei in oanfraach komme. As it de leefbaarheid fan it
doarp mar ten goede komt.’’
Het dorpshuis kreeg nieuwe
stoelen en twee biljarttafels, Midlum heeft nu een defibrillator, de
peuterspeelzaal ontving nieuw
meubilair en de basisschool een
zonnepaneel – met educatieve
toepassing.
Wensen zijn er nog genoeg,
benadrukt Travaille. Ze wenst elk
dorp zulke geldpotjes toe.