Leeuwarder Courant, 09 februari 2013, pag. 16.
‘Magnum’ komt op stoom
TEKST JOHN GEIJP
FOTO’S JAN ZEEMAN
De eerste turbine van de
Magnum-centrale van Nuonwordt
mogelijk volgende
week al gestart. Over
ruim drie maanden moet de gascentrale
klaar zijn om – met zijn vermogen
van1311megawatt – twee miljoen
huishoudens van stroom te voorzien.
,,In die periode gaan we zeker
twee weken voluit draaien om te kijken
of alles heel blijft en werkt zoals
het moet’’, zegt John Dumoulin, de
projectleider van de bouw.
In de controlekamer van de centrale
lopen werknemers van zowel
hoofdaannemer Mitsubishi als opdrachtgever Nuon.
Hun ogen richten
zich veelal op een groot scherm die
de centrale schematisch in beeld
brengt. Zo kunnen ze per onderdeel
bekijken of de gigantische installatie
naar behoren werkt.
Zodra dit het geval blijkt, is er een
einde gekomen aan een megaklus
die €1,8 miljard heeft gekost. Sinds
de bouw in 2008 begon, werkten
meer dan 10.000 mensen in dienst
van ruim 200 (onder-)aannemers in
de bouwput, gezamenlijk negen miljoen
werkuren. Op het hoogtepunt
van de activiteiten waren 2500 man
tegelijk bezig op de locatie aan de Synergieweg.
Ook bij toeleveranciers
heeft de centrale een indrukwekkende
hoeveelheid werk opgeleverd.
Zo’n gigantische bouwklus aansturen
vergt heel strakke afspraken
met de aannemers, aldus Dumoulin.
En, zo geeft hij toe, datwas niet altijd
eenvoudig. Het cultuurverschil met
de Japanse hoofdaannemer speelde
hem weleens parten. ,,Ze geven niet
zo gauwopenheid over hoe de zaken
ervoor staan omdat ze de opdrachtgever
altijd tevreden willen stellen.
Problemen willen ze zelf oplossen.
Als je vraagt of iets op tijd klaar is en
ze antwoorden maybe, dan weet je
eigenlijk dat het niet het geval zal
zijn. Je merkt dat het hun eerste grote
project in Europa is. Ze zijn niet gewend
aan de loonkosten hier, die
veel hoger zijn dan in Japan. Daardoor
pakken ze niet alles even efficiënt
aan.’’
In 2008 had Nuon een nog imposanter
energiefabriek voor ogen dan
de gasgestookte centrale die nu zijn
voltooiing nadert. Het zou een zogeheten
multi-fuel centrale worden,
die niet alleen uit gas, maar ook uit
kolen en biomassa stroom zou maken.
Door een geavanceerde methode
van kolenvergassing veel minder
vervuilend dan conventionele kolencentrales.
De kooldioxide zou
worden afgevangen en ondergronds
worden opgeslagen.
Het stuk grond voor de kolenvergasser
is onbebouwd. In april 2011 besloot
Nuon de bouw hiervan tot
minstens 2020 uit te stellen. Een van
de redenen: de hoge prijzen voor kolen
en biomassa op dat moment.
Cruciaal was echter het niet doorgaan
van de ondergrondse CO2-opslag.
Het bracht Nuon tot een deal
met de milieuorganisaties, die van
stond af aan procedeerden tegen de
bouw van de Magnumcentrale en de
nieuwe kolengestookte RWE/Essentcentrale
in de Eemshaven. De milieubeweging
staakte zijn juridisch
verzet tegen Nuon.
Dit verzet had het concern tot dan
toe al veel geld gekost. Kort nadat de
eerste van de ruim 4500 benodigde
heipalen voor de centrale de grond
waren ingegaan, legde de Raad van
State de bouw stil omdat de vergunningverlening
niet juist was verlopen.
Pas twintig maanden later ging
het licht weer op groen.
Dumoulin: ,,Het stilleggen van de
bouw heeft €300 miljoen gekost
door onder meer claims van toeleveranciers.
Was de kolenvergasser toch
gebouwd, dan was de investering
naar schatting nog ruim een miljard
hoger uitgekomen.’’
De ironie wil dat op dit moment
juist gasgestookte centrales op een
laag pitje draaien, door de opkomst
van de goedkope zonne- en windenergie
uit Duitsland en de lage kolenprijs.
De Amerikanen dumpen
hun kolen nu energiebedrijven in de
VS op grote schaal overschakelen op
(schalie)gas. Het staat welhaast vast
dat de ‘Magnum’ zeker in de eerste
jaren van zijn bestaan zelden of
nooit voluit zal produceren.
WasNuon aan deMagnumbegonnen
als het concern de energiemarkt
van dit moment had kunnen voorzien?
Dumoulin: ,,Eerlijk gezegd: Ik
denk het niet.’’ Hij is evenwel niet
somber over de perspectieven. ,,Je
kunt de energiemarkt niet over een
langere periode dan vijf jaar voorspellen.
Een tijdelijk ongunstige
markt is een ingecalculeerd risico
over de periode van 30 tot 40 jaar dat
de ’Magnum’ in bedrijf is. Ik denk dat
de drukomde CO2-uitstoot te beperken
steeds groter wordt. Dat zal er
toe leiden dat de emissierechtenveel
duurder worden. Ik zou wat dat betreft
niet graag in de positie van onze
buren RWE/Essent verkeren.’’
Dumoulin vertrouwt bovendien
op de cruciale rol die gasgestookte
centraleswordt toebedeeld inde toekomstige
energievoorziening. Omdat
hun productievermogen snel
kan worden opgeschaald, zijn gascentrales
bij uitstek geschikt om de
rol van windmolens en zonnepanelen over
te nemen als die door weersomstandigheden
minder stroom produceren.
Dumoulin: ,,Deze centrale is ten
opzichte van andere gascentrales
concurrerend. Zijn rendement is 2
procent hoger dan vanandere gasgestookte
centrales. Dan praat je over 4
procent minder brandstofverbruik.
Er wordt wel gezegd dat er in Nederland
meer energiecentrales worden
gebouwd dan nodig zijn. Dat is natuurlijk
onzin. Er wordt hier geproduceerd
voor heel Europa. Dat energiebedrijven
hun centrales vaak in
Nederland bouwen, heeft te maken
met de gunstige ligging aan open
water. Dat is belangrijk voor de koeling
van de centrales en de aanvoer
van kolen.’’
Stoom- en gascentrale
De Magnumcentrale is een
zogeheten stoom- en gascentrale,
ofwel STEG-centrale. Die
kent twee soorten turbines. De
gasturbine wordt aangedreven
door het verbranden van aardgas.
De hitte van de gasturbine
wordt benut om van water
stoom te maken. Gas- en
stoomturbine drijven samen de
generator aan die de elektriciteit
opwekt.
Gascentrale Eemshaven
Recent besloot een consortium
van Siemens en Advanced Power
voorlopig af te zien van de bouw
van nog een gascentrale in de
Eemshaven vanwege de ongunstige
energiemarkt. De bestaande
gasgestookte centrales Delesto
(Chemiepark Delfzijl) en Electrabel
(Eemshaven) draaien al geruime
tijd op een laag pitje of staan stil.
Als de Magnumcentrale gereed is,
komen er ruim vijftig mensen te
werken. Als John Dumoulins werk
als projectleider van de bouw erop
zit, wordt de leiding overgenomen
door plantmanager Douwe Boomsma.